هزینه ۲ میلیارد دلاری واردات دانههای روغنی؛ گامی به سوی خودکفایی یا چالشی برای اقتصاد ایران؟
در حال حاضر، ایران سالانه حدود ۲ میلیارد دلار برای واردات دانههای روغنی هزینه میکند، در حالی که تولید داخلی تنها ۷ درصد از نیاز کشور را تأمین میکند. دبیر انجمن روغن نباتی ایران اعلام کرده است که برای دستیابی به خودکفایی، تولید داخلی باید به ۴ تا ۶ میلیون تن در سال افزایش یابد. در حال حاضر، تولید سالانه دانههای روغنی در کشور حدود ۴۰۰ هزار تن است که شامل ۱۰۰ هزار تن سویا و ۳۰۰ هزار تن کلزا و سایر دانهها میشود. این میزان تولید تنها ۱۴۰ هزار تن روغن خام را تأمین میکند که معادل ۷ درصد از نیاز کشور است.
با توجه به شرایط اقلیمی و منابع آبی کشور، توسعه کشت دانههای روغنی مانند کلزا که نیاز آبی کمتری دارد، در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است. این وزارتخانه با اعمال تعرفههای گمرکی، خرید تضمینی دانههای روغنی از کشاورزان و الزام صنایع روغنکشی به خرید محصولات داخلی، سعی در حمایت از تولید داخلی دارد.
با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که برای دستیابی به خودکفایی، باید برنامهریزیهای بلندمدت و سرمایهگذاریهای بیشتری در بخش کشاورزی انجام شود. همچنین، استفاده از بذرهای اصلاحشده، بهینهسازی مکانیزاسیون و تأمین منابع مالی برای کشاورزان از جمله اقداماتی است که میتواند به افزایش تولید دانههای روغنی در کشور کمک کند.
در نهایت، کاهش وابستگی به واردات دانههای روغنی نه تنها به تقویت اقتصاد کشور کمک میکند، بلکه نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی و ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی دارد.
بازرگانی و سیاستهای کشاورزی